Vijf aanraders voor Open Monumentendag

In het weekend van 8 en 9 september worden in heel Nederland monumenten opengesteld. Dit jaar is het thema 'In Europa': wat verbindt Nederland op het gebied van kennis, kunst en architectuur met de rest van Europa? Er doen zo veel monumenten mee, dat keuzestress haast onvermijdelijk is. Jasper Buiting bespreekt vijf monumenten die de moeite van het bezoeken zeker waard zijn.

Acht Utrechtse forten

Anderhalve eeuw geleden vertrouwde het Nederlandse leger op de Nieuw Hollandse Waterlinie voor de verdediging van Nederland. De linie strekte zich 85 kilometer uit, van de Zuiderzee tot de Grote Rivieren. Centraal in dit verdedigingsplan stond het onder water zetten van grote stukken land. Op de hoger gelegen gebieden werden forten aangelegd om de vijand tegen te houden. Voor liefhebbers van militaire geschiedenis gaan maar liefst acht van deze forten open: Fort aan de Klop, Fort de Bilt, Fort Blauwkapel, Fort de Gagel, Fort Lunet I, Fort Lunet IV, Fort Vossegat en Fort Hoofdijk. Een fietstocht langs deze forten is zeker een aanrader. Het geeft een mooie indruk van de verschillen tussen de verdedigingswerken, en hoe het grotere geheel van de linie in elkaar stak.

Openstelling: zaterdag 8 september van 10.00 tot 17.00 uur

 

De synagoge van Enschede

Deze  synagoge van Enschede geldt als een van de mooiste synagoges van West-Europa. Het gebedshuis werd in 1927-28 gebouwd, nadat het in opdracht van de textielfabrikant M.I. Menko werd ontworpen door architect Karel de Bazel. Aan het gebouw zijn later een joodse school en twee woningen toegevoegd. De Bazel’s pronkstuk is in 2004 gerestaureerd en wordt nog steeds gebruikt als gebedshuis. Geïnteresseerden kunnen zich er vergapen aan het oorspronkelijke interieur, dat bijna intact is gebleven.

Openstelling: zondag 9 september van 11.00 tot 17.00 uur

 

Czaar Peterhuisje

De Russische tsaar Peter de Grote was bezeten van de scheepvaart. Daarom reisde hij in 1697 incognito naar Zaandam om van de befaamde Hollandse scheepbouwers de kunst af te kijken. De tsaar stond er op om zelf als timmerman op een scheepswerf aan de slag te gaan. Vanwege zijn lengte van twee meter werd Peter echter al gauw herkend, waardoor hij Zaandam na iets meer dan een week alweer verliet. Tijdens zijn verblijf in Zaandam sliep Peter in een houten hut uit 1632, die hij van zijn werkgever huurde. Deze woning is bewaard gebleven en sindsdien door vele buitenlandse vorsten bezocht, waaronder Napoleon Bonaparte. Het is niet alleen een van de oudste overgebleven houten huizen van Nederland, maar dus ook een plaats met een vorstelijk verleden.

Openstelling: zaterdag 8 en zondag 9 september van 10.00 tot 17.00 uur

 

interieur buitenkant van het houten huis binnen het stenen huis - zaandam - 20341837 - rce
Czaar Peterhuisje te Zaandam (Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed [CC BY-SA 4.0], via Wikimedia Commons).

 

Voormalige Amerikaanse Ambassade

Aan het Lange- en Korte Voorhout is de voormalige Amerikaanse ambassade een een echte blikvanger. De voormalige ambassade is tussen 1957-59 gebouwd, op basis van het ontwerp van de Amerikaanse architect Marcel Breuer. Deze prominente Amerikaanse aanwezigheid dichtbij het Nederlandse regeringscentrum is tekenend voor de machtsverhoudingen tijdens de Koude Oorlog. De beveiliging van het complex veroorzaakte echter overlast in Den Haag, waardoor de ambassade van de Verenigde Staten in maart dit jaar verplaatst is. Daardoor kan men tijdens de open monumentendag de op de Internationale Stijl gebaseerde interieur bewonderen.

Openstelling: zaterdag 8 september en zondag 9 september van 10.00 tot 16.00 uur

 

Scheepstimmerwerf De Hoop

Deze scheepstimmerwerf in Workum dateert uit 1693. In de daaropvolgende eeuwen zijn er op het complex continu houten en later metalen vissersschepen hersteld. Tussendoor is het complex herhaaldelijk verbouwd. In 1976-77 vond de laatste grote restauratie van De Hoop plaats. Sindsdien is de werf nog steeds in bedrijf. Er worden nu historische schepen gebouwd en gerepareerd. Een bezoek aan De Hoop biedt een uniek inkijkje in de eeuwenoude kunst van de scheepsbouw. Op zaterdag 8 september om 14:00 zullen kinderen er tevens gedichten voorlezen.

Openstelling: zaterdag 8 september van 11.00 tot 17.00 uur en zondag 9 september van 13.00 tot 17.00 uur

 

BRONNEN:

openmonumentendag.nl
synagogeenschede.nl
cultureelerfgoed.nl
Oneindig Noord Holland
nieuwehollandsewaterlinie.nl
fortaandeklop.nl
Raadsinformatie Den Haag
cultureelerfgoed.nl
 

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met IsGeschiedenis

afbeelding Luchtfoto van Fort aan de Klop (Foto: By Novascribo [CC BY-SA 4.0], from Wikimedia Commons).

 

 

Delen: